Avrupa'nın Mini Finali: UEFA Süper Kupa'nın Tarihi ve kazananları Avrupa futbolunda her sezonun sonunda yalnızca lig şampiyonları ya da kupalarla değil, prestij de kazanılır. UEFA Şampiyonlar Ligi ve UEFA Avrupa Ligi'nin şampiyonları, yaz aylarında kozlarını UEFA Süper Kupa'da paylaşır. Her ne kadar "tek maçlık" bir organizasyon olsa da bu kupa, Avrupa'nın en elit iki takımının karşılaştığı bir final niteliği taşır.
Peki UEFA Süper Kupa nasıl ortaya çıktı, hangi kurallara göre oynanıyor ve kimler bu kupayı tarih boyunca müzesine götürdü?
Kuruluş ve Amaç
UEFA Süper kupa'nın temelleri 1971 yılında atıldı. Kupayı ilk ortaya atan kişi, Hollandalı gazeteci Anton Witkamp oldu Amaç, Avrupa'nın o yılki en güçlü takımını belirlemekti, İlk resmi olmayan karşılaşma 1972 yılında Ajax ile Rangers arasında oynandı, ancak Rangers UEFA tarafından o dönemde cezalı olduğu için bu resmi bir maç olarak kabul edilmedi.
UEFA Süper Kupa, 1973 yılından itibaren resmi hale geldi. İlk resmi şampiyon, Ajax'ı mağlup eden AC Milan oldu. O günden bu yana Avrupa'nın iki büyük kupasını kazanan takımlar her yıl Süper Kupa'da karşı karşıya geliyor.
Turnuvanın Formatı ve Kuralları
UEFA Süper Kupa, tek maç üzerinden oynanır.
Maçta eşitlik olması durumunda uzatmalara, eşitlik bozulmazsa penaltılara gidilir.
Genelikle Ağustos ayında, yeni sezon başlamadan hemen önce yapılır.
1998'e kadar çift ayaklı ( iki maçlı) sistemle oynanırken, 1998'den itibaren tarafsız sahada tek maç olarak oynanmaya başlandı.
2013'e kadar maçlar genelike Monako'daki Louis II Stadında oynanıyordu. O tarihten sonra farklı Avrupa şehirleri ev sahipliği yapmaya başladı.
Kupa Sahipleri: En Çok Kazanan Takımlar
UEFA Süper Kupa tarihinde bazı kulüpler bu kupayı defalarca kaldırarak isimlerini altın harflerle yazdırdı. İşte en çok kazanan takımlar:
Kulüp Şampiyonluk sayısı Yıllar
FC Barcelona 5 1992, 1997, 2009, 2011, 2015,
AC Milan 5 1989, 1990, 1994, 2003, 2007,
Real Madrid 5 2002, 2014, 2016, 2017, 20022,
Liverpool 4 1977, 2001, 2005, 2019,
Atletico Madrid 3 2010, 2012, 2018,
Sevilla 1 2006 (Ancak bu kulüp en çok final kaybeden
takımdır:6)
İspanyol kulüpleri özellikle, son 20 yılda UEFA Süper Kupa'da büyük üstünlük kurmuştur.
Unutulmaz Süper Kupa Anları
2006: Sevilla, Barcelona'yı 3-0 yenerek büyük sürpriz yaptı.
2015: Barcelona ile Sevila arasında oynanan ve 5-4 biten mücadele tarihin en gollü Süper Kupa finali oldu.
2019: İlk kez iki İngiliz takımı karşı karşıya geldi (Liverpool vs Chealsea), maçı penaltılarla Liverpool kazandı.
2022: Real Madrid, Eintracht Frankfurt'u yenerek 5. kez bu kupayı kazandı.
Turnuvanın Önemi
UEFA Süper Kupa her ne kadar " yaz finali" olarak görülse de aslında sezonun ilk resmi mesajıdır: " Bu sene kim ne kadar iddialı olacak"? aynı zamanda, şampiyonlar Ligi ve Avrupa Ligi şampiyonalrının güçlerini test ettikleri bir prestij maçıdır. Taraftarlar için ise yeni sezon öncesi futbol hasretini gideren özel bir maçtır.
Sonuç
UEFA Süper Kupa, 1973'ten bu yana Avrupa futbolunun elit vitrinlerinden biri olmaya devam ediyor. Tek maçlık formatı, tarihi satatlar, büyük takımlar ve yıldız oyuncularla birleşince, bu kupa her yıl futbolseverlere heyecan verici bir deneyim sunuyor. Her ne kadar sezon başı oynansa da, Süper Kupa bir kupadır ve kulüpler için her zaman müzeye eklemek isteyecekleri özel bir parçadır.
Kaynakça:
1. UEFA Resmi Sitesi- www. uefa.com
2. "UEFA Super Cup History"- ESPN FC
3. The Guardian - Süper Kupa Arşivi Raporları
4. BBC Sport- UEFA Süper Kupa En Çok kazananlar listesi
5. UEFA Resmi Medya Kılavuzu- Süper Kupa Formatı ve Kuralları (2024)
No comments:
Post a Comment